چگونه یک زن کارآزموده در زمان بحران تاب‌آور می‌ماند؟
روایتی از زنان فعال در روزهای جنگ و راهکارهایی برای تقویت تاب‌آوری فردی و حرفه‌ای
وقتی بحران جنگی ناگهان بر زندگی‌مان سایه می‌اندازد، اولین کسانی که بار اصلی تلاطم‌ها را در خانه، جامعه و محیط کار به دوش می‌کشند، اغلب زنان شاغل هستند.
زنان کارآزموده، با مسئولیت‌های چندگانه خود به عنوان مادر، مدیر، کارمند یا کارآفرین، در چنین شرایطی نه‌تنها باید از خود مراقبت کنند، بلکه به ستون‌های حمایتی برای دیگران نیز تبدیل می‌شوند. این بار عاطفی و حرفه‌ای، نیازمند مهارتی کلیدی به نام تاب‌آوری زنان در بحران است.
روایت‌هایی از خط مقدم زندگی و کار
در همین جنگ ۱۲ روزه اخیر، زنی را دیدم که با وجود پناه‌گیری چندباره در پناهگاه و نگرانی شدید دختر ۵ ساله‌اش، هر روز صبح ساعت ۹ وارد تماس تیمی‌اش می‌شد تا از تاخیر پروژه‌ها جلوگیری کند.
یا زنی دیگر که با استفاده از پاوربانک و اینترنت اضطراری، کلاس مجازی مربی‌گری منابع انسانی‌اش را برای ۱۲ شرکت‌کننده بدون لغو برگزار کرد.
زنانی هم بودند که به‌رغم خستگی و اضطراب، بخشی از زمان‌شان را به کمک به همسایگان مسن، پخت غذا برای داوطلبان یا کمک به مراکز حمایت از کودکان اختصاص دادند.
این‌ها زنانی نبودند که از ترس خالی بودند؛ بلکه یاد گرفته بودند چگونه ترس را مدیریت کنند و از آن عملکرد بسازند.
در بحران، کارآزموده‌بودن یعنی تبدیل آسیب‌پذیری به معنا.
چرا تاب‌آوری برای زنان در بحران حیاتی است؟
تاب‌آوری روانی، مهارتی است برای بازگشت به عملکرد مؤثر پس از یک شوک روانی یا اختلال. برای یک زن شاغل در بحران، این مهارت به معنای:
توانایی تصمیم‌گیری مؤثر تحت فشار
حفظ حدی از آرامش روانی و فکری
ادامه دادن مسیر حرفه‌ای یا مدیریتی حتی در دل تهدید
توان ایجاد حس امنیت برای خانواده یا تیم کاری
تاب‌آوری فقط یک حالت ذهنی نیست؛ بلکه نوعی استراتژی برای حفظ پایداری زندگی و شغل در شرایط ناپایدار است.
پنج راهکار برای تقویت تاب‌آوری زنانه در بحران:
1. توجه به هیجانات شخصی و نوشتن روزانه
ترس، خشم، خستگی یا اندوه را سرکوب نکنید.
زنانی که از دفترچه روزانه، اپلیکیشن‌های ثبت احساسات مثل Daylio یا مکالمات هدفمند با دوست نزدیک استفاده کردند، راحت‌تر توانستند احساسات‌شان را مدیریت کنند و به تعادل برسند.
2. ساختن «سیستم حمایتی زنانه»
در جنگ اخیر، بسیاری از زنان از گروه‌های کوچک حمایت عاطفی، جلسات آنلاین کوتاه برای تخلیه روانی یا حتی تماس‌های صوتی ۵ دقیقه‌ای استفاده کردند.
این شبکه‌های کوچک، فضای امنی می‌سازند تا احساس تنهایی یا سردرگمی کمتر شود.
3. تعریف دوباره اولویت‌ها و انتظارات
در بحران، انجام "همه‌چیز مثل قبل" ممکن نیست.
یکی از مادران شاغل تعریف می‌کرد که برای مدتی جلسات غیرضروری را حذف کرده، پروژه‌های سنگین را موقتا متوقف کرده و به جای تمرکز بر ۵ کار، فقط دو کار را پیش برده است.
4. استفاده هوشمندانه از فناوری
برخی زنان در این دوره با ابزارهای مه در دردسترس بود، مثل Google Calendar، Notion، Microsoft Teams و حتی اپ‌های ساده مثل ToDo، توانستند تیم‌های خود را از راه دور مدیریت کنند؛ حتی گاهی تنها با تماس های ساده تلفنی و بدون هیچ ابزاری.
یکی از مربیان کارآزموده با Wi-Fi همراه کلاس‌های آنلاینش را با موفقیت برگزار کرد.
5. حفظ معنا و هدف شخصی
زنان تاب‌آور معمولاً به سؤال «برای چه کسی و برای چه چیزی ادامه می‌دهم؟» پاسخ واضحی دارند.
برای یکی، این پاسخ فرزندش بود؛ برای دیگری، مأموریت شغلی‌اش برای توانمندسازی دیگران.
داشتن معنا، حتی در دل بحران، باعث پایداری تصمیمات می‌شود.
نتیجه‌گیری
زن کارآزموده، در بحران‌ها زنده می‌ماند نه با حذف ترس، بلکه با تبدیل آن به توانمندی.
در دنیایی که ناامنی در آن بخشی از واقعیت است، زنان با ساختار ذهنی هوشمند، شبکه حمایتی، اولویت‌بندی دقیق و معنا، ستون‌هایی می‌سازند که جامعه بر آن تکیه می‌کند.
